Ulica Przestrzenna 75/77

  • środa, 11 Listopad, 2015
  • Alicja Betka

Ulica Przestrzenna rozpoczyna się po zachodniej stronie rzeki Płoni, przy jej ujściu do jeziora Dąbie. Teren ten położony przy drodze prowadzącej do Szczecina i mający połączenie wodne z Regalicą i Odrą został w połowie XIX w. wykorzystany przemysłowo. W 1858 roku przy dzisiejszej ul. Przestrzennej 75/77 (dawniej Stettinerstraße 4-6), rodzina Bader założyła pralnię chemiczną i farbiarnię.

willa_3_75_77

Wzdłuż Płoni, zbudowano parterowe i dwukondygnacyjne pomieszczenia fabryczne, z palowanym nabrzeżem od strony rzeki. Budynki wzniesiono z czerwonej nietynkowanej cegły. Tynki położono jedynie na ścianach bocznych, gdzie wykonano napisy reklamowe firmy. Przy ulicy zbudowano dom właścicieli, ustawiony kalenicowo do ulicy. Był to budynek o pięcioosiowej fasadzie z ryzalitem, od strony Płoni wyprowadzono przeszkloną z 3 stron werandę. Elewację budynku ozdobiono boniowaniem, a zwieńczenia szczytów dachu wykonano w formie niedużych tympanononów.

Reklama_bader
Zakład szybko zdobył rynek szczeciński i pomorski, gdzie w samym Szczecinie powstało 12 punktów obsługi klientów pralni, 11 w Berlinie, oraz pojedyncze punkty na terenie Pomorza. Właścicielem firmy był Otto Bader, natomiast Fritz Bader kierował farbiarnią. Zakład i willa właściciela nie zostały uszkodzone w trakcie II wojny światowej. Willa stała pusta do lat 50-tych XX w., systematycznie rozkradana a wreszcie rozebrana.
W 1948 roku przy ul. Przestrzennej 75 w miejscu przedwojennej bazy rybackiej i pralni Otto Badera powstała Spółdzielnia Rybołówstwa i Przetwórstwa Rybnego „Certa”. Spółdzielnia zapewniała rybakom łodzie i sieci, w zamian odbierała wszystko co złowili, wypłacając procent. Połowy kształtowały się od 200-250 kg ryb, w których potrafiło być 100 kg węgorza i 50 kg sandacza. Spółdzielnię zlikwidowano około 1995 roku.

Teren_dawnej-pralni_Otto_Badera_październik_1_2011_rok
Obecnie w części dawnych pomieszczeń fabrycznych mieści się Fabryka okien i drzwi Agat Plus.

tekst autorstwa Marka Łuczaka